علوم اجتماعی و ارتباطات
عباس حبیبی؛ سیدعباس یزدانفر؛ مهدی حمزه نژاد؛ عباس کاظمی
چکیده
خانۀ امروزی با خانۀ سنتی یا پیشاصنعتی، تفاوتهای چشمگیری دارد. عوامل پرشماری در تغییرات خانه دخیل بودهاند، اما هیچیک از آن‌ها به‌اندازۀ ورود فناوریها بر خانه و فضاهای خانگی تأثیرگذار نبوده‌اند. هدف پژوهش حاضر، واکاوی فرایند پیوند و همنشینی خانههای ایرانی و دستگاههای رسانهای و تأثیرات متقابل آن‌ها ...
بیشتر
خانۀ امروزی با خانۀ سنتی یا پیشاصنعتی، تفاوتهای چشمگیری دارد. عوامل پرشماری در تغییرات خانه دخیل بودهاند، اما هیچیک از آن‌ها به‌اندازۀ ورود فناوریها بر خانه و فضاهای خانگی تأثیرگذار نبوده‌اند. هدف پژوهش حاضر، واکاوی فرایند پیوند و همنشینی خانههای ایرانی و دستگاههای رسانهای و تأثیرات متقابل آن‌ها بر یکدیگر است. در این مقاله، تلاش کرده‌ایم تا فارغ از وجه محتوایی رسانهها ــ‌که اغلب موردتوجه قرار میگیردــ با تمرکز بر فرهنگ مادی دستگاههای رسانهای و به‌ویژه تلویزیون، فرایند هم‌زمان خانگی شدن دستگاههای رسانهای و رسانهای شدن خانهها در ایران را بررسی کنیم. یافته‌های این پژوهش نشان میدهد که دستگاههای رسانهای در هنگام ورود به درون خانههای ایرانی و در روند خانگی شدن، با مقاومتهایی از درون و بیرون روبه‌رو بودهاند. ویژگی مشترک این مقاومتها، با وجود خاستگاه متفاوتشان، ایدئولوژیک بودن آنهاست. همچنین، برپایۀ یافته‌های پژوهش، فرایندی از رسانهایشدن خانه در ایران قابل‌تشخیص است که با ورود رادیو و بهتبع آن، برق، به درون خانههای ایرانی آغاز شده و بهتدریج، امروزه بهسوی هوشمندسازی روزافزون خانه درحال حرکت است. با حرکت در این مسیر، خانه خود به یک شبه‌رسانه تبدیل میشود؛ رسانهای که با ارتباط و پیوند با خانههای دیگر، محله‌ها، و شهرهای هوشمند، درحال حرکت بهسوی «خانۀ متصل» است.
